Araçlarda vites, manuel vites ve otomatik vites olarak ikiye ayrılır. Manuel vites sisteminde sürücü, vitesi belirli bir kol ya da düğme ile değiştirirken; otomatik viteste sistem aracın ivmesine göre uygun görülen vitese geçiş yapar. Her iki vites sisteminin kendine has özellikleri bulunur. Otomatik vites ise DSG ve CVT olarak ikiye ayrılır. Çalışma prensipleri birbirinden farklı olan bu iki vites sisteminin, birbirlerinden farklı avantajları ve dezavantajları sürücülerin dikkat ettiği noktalardır.
DSG Şanzıman Nedir?
DSG şanzıman, biri büyük biri küçük olmak üzere iki ayrı şanzımanın bir araya gelmesiyle oluşan otomatik vites tipidir. DSG şanzıman vites tipinde çift mil bulunur ve 1, 3 ve 5 numaralı vitesler bir milde; 2, 4 ve 6 numaralı vitesler de bir diğer milde yer alır. Günümüzde sürücüler tarafından beğeniyle kullanılan Volkswagen, Audi, Seat, Skoda, Renault, Nissan ve Dacia gibi markalarda DSG şanzıman sistemini kullanan modeller geliştirilerek piyasaya sürülmüştür.
DSG Şanzıman Avantajları
- Vitesler arası geçiş son derece hızlı ve yumuşaktır.
- Diğer şanzıman sistemlerine nazaran daha az yakıt tüketir.
- Son derece iyi performans gösterir.
- Seçilen sürüş moduna göre sürüş esnasında minimum gürültü oluşturur.
- Diğer otomatik vitesli araçlara göre çok daha kısa sürelerde kalkış yaparak hızlanabilir.
DSG Şanzıman Dezavantajları
- Yoğun kullanım sırasında ve sonrasında ısınma problemi yaşanabilir.
- Kullanım şekline göre değişmekle beraber, diğer şanzıman sistemlerine göre balatası daha hızlı tükenebilir.
- Karmaşık ve ağır yapısı, aracın da ağırlığının artmasına sebep olur.
- Karmaşık yapısı nedeniyle, bakım maliyeti daha yüksek olabilir.
CVT Şanzıman Nedir?
Bir diğer otomatik vites sistemi türü olan CVT şanzıman sistemi, scooter ve bisiklet gibi küçük yapılara bile entegre edilebilen, vites değerlerinin bulunmadığı, yıllar içerisinde başarısını ve verimliliğini ispat etmiş bir şanzıman sistemidir. CVT şanzıman sistemi temel olarak iki kasnak ve bir kayıştan oluşur. DSG şanzıman sisteminde olduğu gibi vites değerlerinin bulunmadığı CVT şanzıman sistemi, motorun devri, aracın sürati ve sürücü tarafından belirlenen sürüş moduna göre kasnakların büyüyüp küçülmesi sonucu vites değiştirir. Vites değerleri olmadığından sürüş deneyiminin biraz daha sorunsuz olabilmesi için bazı markalar CVT şanzıman sistemine sahip araçların direksiyonunun arkasına vites kulakçıkları ekler. Bu vites kulakçıkları sayesinde de CVT şanzıman sistemli arabaların da vitesleri tıpkı manuel araçlarda olduğu gibi değiştirilebilir.
CVT Şanzıman Avantajları
- Yakıt tüketimi ideal seviyede seyreder.
- Vites değişimi olmadığı için, motor sürekli olarak ideal devirde çalışır.
- CVT şanzıman sistemli araçlar, arıza çıkarmadan daha uzun süre kullanılabilir.
- Vites değişimi olmadığı için, motordan gelen güç hiçbir zaman kesilmez.
- Az parçaya sahiptir ve bu parçalar, uzun süre boyunca kullanılabilecek dayanıklı parçalardır.
- Son derece hafif olduğu için, aracın nihai ağırlığına etkisi de azdır.
- Basit ve anlaşılır bir yapısı olduğundan, arıza olması durumunda onarım maliyetleri düşüktür.
CVT Şanzıman Dezavantajları
- Diğer sistemlere nazaran gaz pedalına basıldığı anda tepki verme süresi daha uzundur.
- Tork dayanıklılığı son derece zayıftır.
- Güç aktarımında kayıplar ve kopukluklar yaşanır.
DSG mi CVT mi?
DSG mi CVT mi konusu, sürücüler arasında yaygın olarak merak edilen konulardan birisidir. Her otomatik vites şanzıman sisteminin kendine has özellikleri, avantajları ve dezavantajları olduğundan sürücülerin kullanım amaçlarına göre şanzıman sistemi seçimi yapmaları tavsiye edilir.